Archives for the unexplained (AFU) is een Zweedse organisatie die een rijke, wereldwijde collectie van archieven, bibliotheken, opnames, e-bestanden, objecten en ander materiaal beheert dat verband houdt met allerlei onverklaarde fenomenen.”
AFU bevat talloze nieuwsbrieven, doctoraatsthesissen, krantenknipsels en andere publicaties over ufo’s, oude, mysterieuze beschavingen met meer dan een vleugje ancient alien en andere anomalistische fenomenen.
Hoewel het overgrote deel van de publicaties Engelstalig is, is er heel wat anderstalig materiaal terug te vinden. De Scandinavische talen zijn uiteraard goed vertegenwoordigd, maar er zijn ook publicaties in het Spaans, Portugees en Duits, tot Tsjechisch en Nederlands toe. In het mapje ‘Magazines’ vind ik tijdschriften en nieuwsbrieven uit Argentinië, Denemarken, Sri Lanka en Zimbabwe.
Het spreekt vanzelf dat ik eerst een kijkje heb genomen in de mappen Nederland en België. Voor Nederland is de buit mager: enkel Ufo Werkgroep Nederland is vertegenwoordigd met een nieuwsbrief van 2008.
Wat België betreft, is de oogst rijker: het Franstalige BUFOI (Belgium UFO Information/Investigator) is vertegenwoordigd met meerdere jaargangen, tussen 1964 en 1979. De nieuwsbrief van 1954, die uitgestuurd is door een voorloper van de groep (naar ik vermoed), is een interessant tijdsdocument.
“Pourquoi les astronomes ne veulent pas parler de la Lune”, vraagt ene Joseph Miljard zich af. Om dan een verhaal af te steken over steden op de maan, “vreemde geometrische schaduwen” en “andere onverklaarde fenomenen”. Of de wetenschappers dit allemaal eens willen onderzoeken, en snel een beetje.
Ook de verwijzing naar Project Blue Book is intrigerend: PBB moest een overzicht worden van alle ufomeldingen in de VS vanaf 1947. In 1969 besloot het Amerikaanse leger dat het welletjes was. Meer informatie vindt u op de overheidswebsite archives.org, samen met verklaringen die waarschijnlijk als een rode lap op een stier werken:
Since Project BLUE BOOK was closed, nothing has happened to indicate that the Air Force ought to resume investigating UFOS. Because of the considerable cost to the Air Force in the past, and the tight funding of Air Force needs today, there is no likelihood the Air Force will become involved with UFO investigation again.
Groupe de travail européen / European Working Team is een tweetalige poging tot organisatie, gericht aan Europese onderzoekers die ufomeldingen willen onderzoeken. Na vijf publicaties lijkt de (informele) groep in 1982 de gezamenlijke activiteiten of de pogingen daartoe te hebben gestaakt.
Inforespace hield zich dan weer bezig met kosmologie, ruimtefenomenen en ‘primhistoire’, een term waarmee de Fransman en vroege promotor van ancient aliens Robert Charroux verwees naar oude, vergeten, maar hoogtechnologische beschavingen.
Van SVLT, de Studiegroep voor Vreemde Luchtverschijnselen, bevat het AFU dan weer de volledige output, van 1982 tot 1987.
In het eerste nummer vraagt auteur Luc Devincke zich af hoe men de verdeeldheid in ufo-kringen kan wegwerken. Als hoofdoorzaken wijst hij op de beperkte financiële middelen van de verschillende organisaties en het gebrek aan wetenschappelijke vorming. Elk nummer bevat tal van meldingen die zo objectief mogelijk beschreven en becommentarieerd worden, boekbesprekingen en artikelen over onverklaarde historische fenomenen. Het spreekt bijna vanzelf dat er heel wat werk van Julien Weverbergh passeert. Weverbergh was in die periode Vlaanderens ufoloog bij uitstek.
Helaas lijken de problemen SVLT ingehaald te hebben: het laatste nummer kondigt het einde van het tijdschrift aan.
De studiegroep is tot de slotsom gekomen dat er nog steeds heel wat over UFO’s wordt geschreven, maar dat te weinig studies van wetenschappelijk aanvaardbaar niveau het daglicht zien. Dat geldt niet alleen voor algemene aspekten van het onderwerp, maar ook voor het gevallenemateriaal zelf. (…) Het is bijzonder lastig om de hand te leggen op goed gedokumenteerde enquêteverslagen.
Het verdere lot van SVLT of zijn leden heb ik niet kunnen achterhalen.
Deze al te korte bespreking van AFU’s uiterst amusant én interessant materiaal wil ik afsluiten met een willekeurige greep uit de Engelstalige publicaties.
CSI Quarterly (1952 – 1954), de nieuwsbrief van Civilian Saucer Investigation uit Los Angeles. Deze organisatie was niet tevreden over de lauwe reactie van de overheden op meldingen van ufo’s en besloot dan maar zelf op onderzoek uit te gaan.
Dharma combat (geen datum, jaren 1960) van Jim Keith (1949 – 1999), auteur van onder meer Black Helicopters Over America (1994) en Saucers of the Illuminati (1995, geschreven onder het pseudoniem Jay Katz).
False Memory Syndrome Foundation (1992 – 2011). Deze organisatie legde zich toe op zogenaamde valse herinneringen, het onderzoek ernaar en de documentatie van het fenomeen en zijn reikwijdte: “Has your grown child falsely accused you as a consequence of repressed memories? You are not alone. Please help us document the scope of this problem.”
The Arizona Skeptic (1988 – 1994) is dan weer de nieuwsbrief van een klassieke, lokale skeptische organisatie.
Een kort nawoord: ik kwam deze digitale speeltuin op het spoor dankzij Isaac Koi, volgens zijn Twitter-profiel een Britse advocaat “afflicted with an interest in ‘UFOs’, forteana, logic and science communication”.
‘Forteana’ verwijst naar de Amerikaanse schrijver-journalist Charles Hoy Fort (1874 – 1932), die zich toelegde op ‘anomalistische’ fenomenen. Zijn eerste publicatie, The Book of the Damned (1919) gaat over ufo’s, vreemde objecten die uit de lucht vallen, eigenaardige weerpatronen, cryptozoölogie, verdwenen, mythische volkeren en dies meer. Fort schuimde de rafelranden van de wetenschap af, en hij was scherp en contrair genoeg om de draak te steken met het wetenschappelijk positivisme van zijn tijd.
Koi’s werk bestaat grotendeels uit het samenbrengen en becommentariëren van grote happen informatie. Op zijn website isaackoi.com presenteert en analyseert hij de beste ufo-gevallen, een geschiedenis van de moderne ufologie, die hij laat beginnen met de observatie van de zogenaamde kanalen van Mars (1877). Verder zijn er tal van foto’s, video’s en een starter pack voor aspirerende ufologen te vinden.
